Πίσω στο ευρετήριο

"Να μάθουν όλοι για το Δίστομο!"

Της Χριστιάννας Λούπα

www.palmografos.com

«Εδώ’ ναι το πικρό το χώμα του Διστόμου.
Ω, εσύ διαβάτη, όταν πατήσεις να προσέχεις.
Εδώ πονά η σιωπή, πονάει κι η πέτρα κάθε δρόμου
κι απ’ τη θυσία κι απ’ τη σκληρότητα του ανθρώπου.
Εδώ μια στήλη απλή, μαρμάρινη όλη κι όλη
με ονόματα σεμνά, κι η δόξα τα ανεβαίνει
λυγμό – λυγμό, σκαλί – σκαλί, μεγίστη σκάλα.»
Γιάννης Ρίτσος

Η σφαγή του Διστόμου Βοιωτίας στις 10 Ιουνίου 1944 – τέσσερις μόλις μέρες μετά την απόβαση της Νορμανδίας – αναμφίβολα συγκαταλέγεται ανάμεσα στα ειδεχθέστερα εγκλήματα που διέπραξαν οι ναζί καθ’ όλη τη διάρκεια της επάρατης δράσης τους την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.. Ένα έγκλημα, για το οποίο ποτέ δεν τιμωρήθηκαν, ούτε αποζημίωσαν, όπως άλλωστε και για τόσες άλλες θηριωδίες που διέπραξαν.

Το σύνθημα που κυριαρχεί στις ορδές των Ούννων που πνέουν τα λοίσθια είναι: «Ένας Γερμανός σκοτωμένος – πενήντα Έλληνες. Δέκα Γερμανοί – ένα χωριό». Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς τι ακολούθησε όταν σαράντα Γερμανοί σκοτώθηκαν από τους αντάρτες στην περιοχή.

Διακόσιοι δέκα οκτώ αθώοι άνθρωποι και δώδεκα όμηροι εκτελέστηκαν εν ψυχρώ στο Δίστομο. Άντρες, γυναίκες, μωρά, παιδιά, έγκυες και ηλικιωμένοι έχασαν τη ζωή τους με τον πιο φρικτό, άδικο κι απάνθρωπο τρόπο. Το χωριό λεηλατήθηκε και κάηκε. Μέχρι και τα ζώα θανατώθηκαν!

Οι συγγενείς, ωστόσο, των θυμάτων, όπως προαναφέρθηκε, δεν αποζημιώθηκαν ποτέ από το γερμανικό κράτος. Μπλεγμένοι σ’ έναν κυκεώνα από νομικά τερτίπια, χρονοβόρες και ατελέσφορες διαδικασίες, διπλωματικούς ελιγμούς, εύθραυστες ισορροπίες, μυστικές συμφωνίες και διαφόρων ειδών συμφέροντα, σέρνονται από δικαστήριο σε δικαστήριο κι από χώρα σε χώρα, εδώ και πολλά χρόνια, λες και ζητούν ελεημοσύνη.

Μ’ αυτό το κλίμα διαμορφωμένο και με την κατηγορηματική άρνηση της Γερμανίας να πληρώσει αποζημιώσεις σε ιδιώτες, τον Ιούνιο του 2002 πενήντα ακτιβιστές μπήκαν σαν τουρίστες στο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο, όπου μπορεί κανείς να θαυμάσει την αρχαία ελληνική τέχνη και ξεδίπλωσαν πανό με συνθήματα όπως: «Να μάθουν όλοι για το Δίστομο!», «Απολαμβάνετε την τέχνη και ξεχνάτε τα εγκλήματα; Άμεση αποζημίωση!». Επίσης διάβασαν κείμενο που αναφερόταν στα ναζιστικά εγκλήματα στην Ελλάδα, προκειμένου να αφυπνίσουν τον γερμανικό λαό, ο οποίος επανειλημμένα έχει επικαλεστεί άγνοια (!!!) για παρόμοια εγκλήματα των ναζί.

Το ιστορικό του Γολγοθά της διεκδίκησης αποζημιώσεων για τα θέματα του Διστόμου, που δεν φαίνεται να έχει τέλος, είναι το εξής, σύμφωνα με τον δήμαρχο Διστόμου, Αράχωβας και Αντίκυρας,  κ. Ιωάννη Παντσιαντάρα (OnAlert.gr, 12/4/2013):

«Ο δικαστικός αγώνας διεκδίκησης αποζημιώσεων για την Σφαγή του Διστόμου, ξεκίνησε το 1997 με πρωτοβουλία του Γιάννη Σταμούλη Δικηγόρου και τότε Νομάρχη Βοιωτίας, μαζί με τους συνδημότες μου Διστομίτες. Το Πρωτοδικείο Λιβαδειάς είχε επιδικάσει ως αποζημίωση από την Γερμανία το ποσό των 28 δις. ευρώ. Μετά είχαμε την ιστορική απόφαση του Αρείου Πάγου (11/2000) η οποία επικύρωσε την απόφαση του Πρωτοδικείου Λιβαδειάς και όριζε ότι για να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις των Διστομιτών μπορούσαν να προχωρήσουν σε εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων της Γερμανίας στην Ελλάδα. Τότε η Γερμανία προσέφυγε εκ νέου στα ελληνικά δικαστήρια και κατάφερε να κερδίσει στον Άρειο Πάγο την απόφαση με την οποία ήταν αναγκαία και η συγκατάθεση του υπουργού Δικαιοσύνης για να προωθηθούν οι γερμανικές αποζημιώσεις στους δικαιούχους. Μια υπογραφή, όπως όλοι μας γνωρίζουμε, που δεν έβαλε κανένας υπουργός Δικαιοσύνης. Για την ιστορία αναφέρω ότι την σχετική εισήγηση -που έβαζε ταφόπλακα στο θέμα των αποζημιώσεων- ήταν του αντιεισαγγελέα του Ανωτάτου Δικαστηρίου Δ. Κατσιρέα.

Οι Διστομίτες όμως δεν παραιτήθηκαν του αγώνα κάνοντας προσφυγή στη δικαιοσύνη άλλων κρατών μελών της Ε.Ε. όπου δεν χρειάζεται η έγκριση του υπουργού Δικαιοσύνης για να γίνουν οι κατασχέσεις. Έτσι προσέφυγαν στο Εφετείο της Φλωρεντίας που έκρινε ότι πρέπει να εκτελεστεί η απόφαση του Αρείου Πάγου (11/2000). Φτάσαμε στην Χάγη με την αντιδικία Γερμανίας κατά Ιταλίας. Θυμίζω ότι η απόφαση Νο 6 του 2002 του ανώτατου δικαστηρίου στην Ελλάδα παρέπεμψε το θέμα να εκδικάζεται στην Χάγη και έδωσε το δικαίωμα ετεροδικίας-ασυλίας στην Γερμανία». 

Ας σημειωθεί εδώ ότι, η Ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γερμανίας δεν είναι πρόθυμη να δώσει αποζημιώσεις, γιατί αυτό θα αποτελέσει προηγούμενο για απαιτήσεις και άλλων ιδιωτών που υπέφεραν από το ναζισμό. Η σφαγή του Διστόμου πάντως υπήρξε ένα έγκλημα πολέμου και μια κατάφορη παραβίαση του Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου, η οποία, σύμφωνα με τη Σύμβαση της Χάγης, συνεπάγεται αναγκαστικά υποχρέωση αποζημίωσης εκ μέρους του Γερμανικού Τρίτου Ράϊχ και επομένως της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, ως δικαιοδόχου του.

Πολύ ενδιαφέρουσα, εξ άλλου, είναι η άποψη του γερμανού δικηγόρου Martin Klingner, ο οποίος κατήγγειλε ως σκανδαλώδη την αιτιολόγηση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας, που χαρακτήρισε τη σφαγή του Διστόμου ως ανεπίτρεπτη «ακρότητα» επιτρεπτών στην ουσία αντιποίνων και αποφάνθηκε ότι οι δολοφονηθέντες υπάγονται στο εν γένει «μοιραίο» ενός πολέμου! Ας μην ξεχνάμε όμως ότι η μαζική σφαγή πολιτών δεν ήταν απλά ένα πολεμικό γεγονός, αλλά έκφραση της εθνικοσοσιαλιστικής εξοντωτικής βούλησης. Επί πλέον, τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας δεν παραγράφονται, όσα χρόνια κι αν περάσουν!

Σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις πάντως, με εντολή του πρωθυπουργού, συγκεντρώθηκαν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους όλα τα στοιχεία που αφορούν το θέμα των αποζημιώσεων, κατοχικό δάνειο, καταστροφές, σφαγές κ.λ.π. , προκειμένου να προχωρήσει το θέμα.

Εμείς, δεν έχουμε παρά να ελπίσουμε ότι, μετά από τόσες δεκαετίες εγκληματικής σιωπής, θα ακουστεί επιτέλους η φωνή της Ελλάδας, θα δικαιωθεί η μνήμη των νεκρών, θα αποζημιωθούν οι συγγενείς για ψυχική οδύνη και ο Μέγας Σφαγέας της Ευρώπης, (όλοι γνωρίζουμε ποιος είναι), θα καταλάβει επιτέλους ότι – όχι μόνο δεν του χρωστούν οι λαοί, όπως πιστεύει, - αλλά αντιθέτως ο ίδιος χρωστά, αφενός μεν αποζημιώσεις σε όλο τον κόσμο και αφετέρου ευγνωμοσύνη που υπάρχει ακόμα ως κράτος, γιατί με την εγκληματική και επικίνδυνη πορεία του, θα έπρεπε όλοι οι δεινοπαθήσαντες και ακόμα δεινοπαθούντες λαοί να είχαν φροντίσει να εκλείψει από το χάρτη!